نزدیک شدن دانشمندان به اهداف خود با جست وجوی کاوشگرهای فرازمینی - وبلاگ آریابلاگ

به گزارش وبلاگ آریابلاگ، پژوهشگران مؤسسه SETI، به دنبال گسترش جست وجوهایشان کاوشگرهای فرازمینی را جست وجو می نمایند؛ زیرا این اجرام احتمالا در فاصله های نزدیک تری به زمین قرار دارند.

به گزارش وبلاگ آریابلاگ به نقل از زومیت، سال هاست که دانشمندان در حال جست وجوی گونه هایی شبیه انسان (حداقل تا اندازه ای) هستند. در چشم انداز کهکشانی، کوشش انسان برای جست وجوی تمدن فرازمینی تا به امروز ناکام مانده است. با توسعه ارتباطات رادیویی و لیزری در دهه های گذشته، جست وجوی هوش فرازمینی (SETI) بر سیگنال های رادیویی و لیزری از اعماق فضا متمرکز شده است.

در سال های گذشته، کاوشگرهایی مثل وویجر 1 و 2 و پایونیر 10 و 11 و فضاپیمای نیوهرایزنز به سمت فضای میان ستاره ای رهسپار شدند. شاید این کاوشگرها با تمدن های فرازمینی برخورد نمایند و از وجود انسان خبر دهند؛ اما رونالد بریسول در مقاله ای که در مجله Nature منتشر نموده است، به شروع عصر فضا (دهه 1960) بازمی گردد و به جست وجوی تمدن های فرازمینی پیشرفته با استفاده از کاوشگرهای فیزیکی در فضای میان ستاره ای اشاره می نماید. بنابراین، SETI هم می تواند از این روش برای کشف موجودات فرازمینی استفاده کند که اخیرا با کشف امواج گرانشی به روشی پیشتاز تبدیل شده است.

روش اکتشافی یادشده را می توان به دو شیوه به کار برد. به لطف داده های جمع آوری شده از تلسکوپ کپلر می دانیم تقریبا نیمی از ستاره های خورشیدمانند میزبان سیاره های سنگی زمین مانند در کمربند حیات خود هستند. در این کمربند، دمای سطحی سیاره برای پشتیبانی از آب سطحی مایع و ویژگی های شیمیایی لازم برای حیات کافی است. معادله معروف دریک به اندازه گیری احتمال دریافت سیگنال های رادیویی از تمدن های دیگر کهکشان راه شیری اختصاص دارد؛ البته این معادله با ابهامات زیادی همراه است. باوجوداین، بر کاوشگرهای فیزیکی واقع در نزدیکی ما اعمال نمی گردد. این تمایز مشابه تفاوت بین مکالمه تلفن همراه و سرعت نور و ارسال نامه به وسیله پست است.

با توجه به آنچه گفته شد، می توان چنین ضمیمه ای را به معادله دریک اضافه نمود: تعداد کاوشگرهای موجود در فضای میان ستاره ای را می توان به صورت تعداد ستاره ها ضرب در تعداد میانگین کاوشگرهایی محاسبه کرد که هر سال فراوری می شوند (N). نزدیک ترین منظومه ستاره ای، آلفای قنطورس، زوج ستاره خورشیدمانند (A و B) و یک کوتوله سفید (C) را شامل می گردد. این منظومه ستاره ای سه تایی تقریبا چهار سال نوری از زمین فاصله دارد؛ اما نزدیک ترین کاوشگر ممکن است در فاصله نزدیک تری قرار داشته باشد.

هر تمدن به ازای طول عمر متوسط ستاره اش یک کوادریلیون (N=105) کاوشگر فراوری می نماید. اگر وزن هر کاوشگر یک گرم باشد، جرم کلی یک کوادریلیون کاوشگر را می توان با وزن سیارکی در اندازه یک کیلومتر هم ارز دانست. چنین سیارکی معمولا هر نیم میلیون سال با زمین برخورد می نماید و اندازه آن بر اساس ضریب دَه برابر کمتر از سیارک چیکسولوب است که به نابودی دایناسورها در حدود 66 میلیون سال پیش منجر شد. واضح است تعداد واقعی کاوشگر های میان ستاره ای به فراوانی و طول عمر تمدن های پیشرفته به ازای هر ستاره و وزن هر کاوشگر و پیچیدگی فناوری فراوری آن وابسته است.

آوی لوئب، نویسنده اصلی این مقاله، در کتاب خود با عنوان فرازمینی (Extraterrestrial)، داستان کشف اومواموا را نقل می نماید. این جرم به عنوان اولین جرم میان ستاره ای نزدیک به زمین، برخلاف بسیاری از دنباله دارها و سیارک های قبلا دیده شده در منظومه شمسی ظاهری عجیب داشت. کتاب لوئب به جزئیات مربوط به ویژگی های عجیب اومواموا اشاره می نماید:

این جرم شکلی مسطحی با ویژگی های اغراق آمیز داشت که قبلا در میان دنباله دارها یا سیارک های دیگر دیده نشده بود. همچنین، از سرعت غیرمعمول و سطحی درخشان بهره می بُرد. امواموا باید یک دهم از جرم خود را از دست می داد تا با قدرت راکت بتواند حرکت کند. برخلاف جت های دنباله دار، شواهدی از مولکول های کربنی یا تغییری در دوره چرخش در این جرم دیده نشد.

سپتامبر 2020، جرم عجیب دیگری را Pan STARRS کشف کرد. این جرم 2020 SO نامیده شد و مانند امومواموا بی قید نبود؛ بلکه مانند زمین در مداری به دور خورشید می چرخید. بعدا معین شد 2020 SO تقویت نماینده راکتی است که از برخورد ماه نشین سورویر 2 با سطح ماه در سال 1966 به جا مانده است. طبق این کشف می توان به این نتیجه رسید که اشیای مصنوعی با نسبت سطح به جرم عظیم را می توان از اجرام طبیعی بر اساس نیروی رانشی خورشید تفکیک کرد. ازاین رو با توجه به اندازه و انحراف جهت امواموا، نمی توان گفت این جرم منشأ زمینی داشته است. لوئب بیان می نماید:

هنگام تعطیلات در ساحل دریا، از آنالیز صدف های طبیعی لذت می برم؛ اما گاهی با بطری های پلاستیکی هم روبه رو می شوم. به همین ترتیب، ستاره شناسان معمولا هنگام آنالیز سیارک ها یا دنباله دارهای منظومه شمسی، سنگ های طبیعی را آنالیز می نمایند؛ اما شاید امواموا اولین برخورد با بطری پلاستیکی برای انسان باشد که تمدنی پیشرفته آن را ساخته است. بادبان های خورشیدی را می توان به گونه ای طراحی کرد که به ازای دَه ها متر مربع مساحت سطح، تنها یک گرم به وزن آن ها اضافه گردد که با مساحت امواموا مقایسه شدنی است.

کاوشگرهای میان ستاره ای می توانند در جهتهای منتخبشان حرکت نمایند که بر اساس توزیع تصادفی نیستند. در این صورت، نیروی جاذبه ستاره ای آن ها را به سمت خود می کشد. در پوشش خارجی منظومه شمسی، چنین کاوشگرهای کُندی معمولا در میان تعداد زیادی از سنگ های یخی ابر اورت مخفی می شوند که رابطه شان با خورشید سست است و در جهت آلفا قنطورس قرار دارند.

اگر فرستندگان کاوشگرها ترجیح دهند گم نام بمانند، امکان شناسایی کاوشگرها سخت خواهد بود. بااین حال، داده های مربوط به امواموا ناقص هستند و برای پی بردن به ماهیت امواموا، اجرام مشابه را در آسمان باید جست وجو کرد. این جمله معروف که ما در جهان تنها نیستیم می تواند مفاهیم چشمگیری برای اهداف جست وجوی فرازمینی ها به دنبال داشته باشد. آیا روزی خواهد رسید که به وجود فرازمینی های هوشمندتر از خود در راه شیری پی ببریم؟ تنها راه پی بردن به این راز، آنالیز آسمان شب و جست وجوی کاوشگرهای مربوط به فرازمینی ها است.