تاثیری که سفر بر فیلسوفان گذاشته است - وبلاگ آریابلاگ

به گزارش وبلاگ آریابلاگ، خبرنگاران کامران برادران: در میانه شیوع یک بیماری همه گیر به نظر بسیاری چه بسا بدترین زمان برای انتشار کتابی درباره فلسفه سفر باشد. با این همه، امیلی توماس مطمئنا پیش بینی نمی کرد که کتابش در این شرایط منتشر گردد. هرچند که انکار نمی توان کرد که چه بسا دوران فعلی برترین زمان برای فلسفه بافی درباره سفر باشد: اکنون زمانی است که در حال سفر نبوده و کاری به بستن چمدان ها یا رزرو کردن پرواز نیستیم و بنابراین چندان فکر مان درگیر نکات کاربردی سفر نیست. کتاب معنای سفر به خواننده یاری می نماید تا نگاهی متفاوت به معنای سفر کردن بیندازد، آن هم در میانه قرنطینه ها و تعطیلی های گوناگون.

اما معنای سفر کتابی صرفا برای گردشگران نیست. بیشتر فصول این کتاب 256 صفحه ای درباره تاثیری است که مقوله سفر بر فیلسوفان گذاشته است. بنابراین می توان گفت که این اثر برای کسانی که به تاریخ ایده ها علاقمندند، بسیار مجذوب نماینده و جالب توجه خواهد بود. توماس در اثرش مخاطبان گسترده ای را هدف قرار می دهد. وی برای شرح مفاهیمی مانند متافیزیک زمان زیادی صرف نموده و به وسیله آزمون های گوناگون و ایده های اولیه متفکری چون لاک دست به آنالیز آن می زند. البته این بدان معنا نیست که کتاب مذکور مقدمه ای است بر فلسفه و خود کتاب نیز چنین هدفی ندارد. کسانی که با فلسفه آشنایی دارند نیز همچنان می توانند از این اثر لذت ببرند. اتفاقا کسانی که درک خوبی از فلسفه دارند مخاطبان اصلی توماس هستند، چراکه او امیدوار است اثرش به علاقه مندی به فلسفه سفر دامن بزند.

در فصل نخست با عنوان چرا فیلسوفان به سفر اهمیت می دهند؟، توماس طرحی را برای فلسفه سفر ارائه می دهد. بسیاری ممکن است پس از خواندن این کتاب تعجب نمایند که چرا چنین موضوعی در قالب یک رشته تحصیلی ارائه نشده است. نکته جالب توجه کتاب توماس این بوده که علاوه بر آنالیز تاثیری که سفر بر فیلسوفان گذاشته، این اثر درباره سفر و بعلاوه اهمیت چنین شکلی از تفکر سخن می گوید. به گفته نویسنده، تامل فلسفی درباره سفر می تواند تجارب ما از آن را بالا ببرد.

همان گونه که توماس استدلال می نماید، این امر می تواند به ما یاری کند تا درباره سفرهایمان عمیق تر فکر کنیم و این امر لذت و قدردانی ما از آن ها را بالا می برد. (ص3). نویسنده بعلاوه درباره اهمیت سفر کردن نیز سخن می گوید. به گفته او، سفر ما را در تماس با دیگری قرار می دهد و این امر سبب می گردد تفکر توسعه پیدا نموده و از تعصبات مان کاسته گردد. (ص 3)

نویسنده در ادامه تحقیقاتش را برای درک فلسفه سفر به نقشه ها معطوف می نماید. به گفته وی، نقشه ها می توانند الهام بخش سفر باشند و همجنین همچو ابزاری ضروری برای سفرهای ما عمل می نمایند. نویسنده بعلاوه استدلال می نماید که نقشه ها به طور شفاف اطلاعات جغرافیایی را ارائه و منتقل نمی نمایند. توماس رد این رابطه از کار برایان هارلی استفاده می نماید تا استدلال کند که نقشه ها ابزارهایی بلاغی هستند که می توانند بر نحوه تفکر ما درباره دنیا تاثیر بگذارند.

فرانسیس بیکن نخستین فلیسوفی است که توماس درباره تاثیر سفر بر او داد سخن می دهد. نویسنده در فصل سوم نشان م دهد که چگونه سفر بخش مرکزی پروژه بیکن بود برای اصلاح علوم. بیکن دیگران را متقاعد کرد که افزایش دانش مستلزم حضور در دنیا است. این امر الهام بخش بنیانگذاران انجمن سلطنتی بریتانیا بود. این اظهارات بعلاوه بر کسانی چون چارلز داروین نیز تاثیر گذاشت. آنچنان که نویسنده این کتاب متذکر می گردد، این سفرها به افزایش محبوبیت ادبیات سفر انجامید.

در فصل چهارم، توماس تاثیر این ادبیات را بر جان لاک آنالیز می نماید، از جمله افکار او درباره حکومت، ایده های ذاتی و حتی غیرقابل درک بودن ذات راستین. وی بعلاوه پای رنه دکارت را نیز وارد بحث می نماید که سفرش هایش به نظر او منجر به تردیدهایی شد که پروژه فکری اش را شکل داد.

فصل پنجم چرا گردشگری شروع شد؟ نام دارد و در آن از سفرهای بزرگی نام می برد که به دور دنیا شروع شد. نویسنده در این بخش از سفر برای لذت صرف سخن می گوید و اشاره می نماید که در روزگار گذشته البته این ماجراها چندان برای گردشگران اولیه لذت بخش نبود.

فصل هفتم به کوه ها می پردازد و باب نظریه های فلسفی درباره فضا را باز می نماید. فصل هشتم نیز سراغ موضوع امر متعالی می رود و این حدس که چنین نظریه هایی الهام بخش سفرهای بیشتری شدند.

آنگونه نویسنده متذکر می گردد: فیلسوفان نوعی شخص از تجربه را انتخاب نموده و برچسب متعالی را بر آن زدند و همین امر باعث شد که مردم چیزهایی را پیدا نمایند که بیانگر این رویکرد باشد. (ص 137)

کتاب معنای سفر، نوشته امیلی توماس در 256 صفحه از سوی انتشارات دانشگاه آکسفورد منتشر شده است و ایمان خدافرد مشغول ترجمه آن است.